به گزارش قابوس نامه، این رسالت اساسى، همان هدف والایی است که همه انبیا و اوصیا آن را دنبال می کردند و در تحقق آن تلاش وصف ناپذیری از خود نشان میدادند.
رسول گرامی اسلام (ص) فرمود:
«إنّما بُعِثتُ لاُتَمِّم مَکارِمَ الأخلاقِ؛ همانا مبعوث شدم تا اخلاق انسانی را کامل کنم».
«إنّما بُعِثتُ لاُتَمِّم محاسن الأخلاق؛
به رسالت برانگیخته شدم تا زیباییهای اخلاقی را به اتمام برسانم».
شاید بتوان ادّعا کرد چنانچه انبیای عظام و اولیای الهی به رسانههای جمعی دسترسی پیدا میکردند، یک لحظه از آن غافل نمیشدند! حضور و مشارکت فراوان امامان معصوم(ع) در مراسم نماز جمعه به عنوان خطیب و نیز در جماعات و مراسم حجّ و اجرای خطابه های محرک و مورد نیاز، جهت آگاهی و هدایت مردم و براندازی حکومتهای طاغوتى، گواه حرکت زیبای فرهنگی آنان در راستای حاکمیت اخلاق و ایمان بر رسانه های جمعی و تبلور آن بوده است.
توجه به شیوه های سنتی در امر تبلیغ :
پیامبر رحمت، خطاب به امام علی (ع) فرمود:
«لأن یهدی الله بک رجلاً واحداً خیرٌ من أن یکون لک حُمر النعم
چنانچه خداوند با دست تو انسانی را هدایت کند، بهتر است از این که مالک شتران سرخ موی شوی
« کنایه از سرمایه ناب و فوق العاده است. »
از این روآنانی که می توانستند با خطابههای زیبا و شیوای خویش و یا اشعار و قصیده های تکان دهنده در میان مردم حرکت شایسته و بزرگی را به وجود آورند و یا تأیید کنند، مورد محبت اهل بیت(ع) بوده اند.
تکریم شاعرانی همچون کمیت بن زید اسدى، ابوفراس (فرزدق) و دعبل خزاعی از سوی پیشوایان دینی گواه توجه به اخلاق رسانهای و نقش رسانه گردانان جمعی آن روز است.
رسول خدا(ص) جهت اجتماع و گردهمایی کوچک و بزرگ مردم، به صورت شبانه روزی، هفتگی، ماهانه و سالانه، سنت هایی را به راه انداخت. تشکیل نماز جماعت و جمعه ، مراسم زیبای عید فطر و قربان و یا مراسم حج و اجتماع جهان اسلام در سرزمین وحى، در راستای رساندن حقایق به مردم و تصمیمگیریهای اساسی آن می باشد.
رسول خدا(ص) خود از منبر و خطبه ها و خطابه های مناسب استفاده میکرد، که همین سیره در میان مسلمانان و مدیران اجتماعی و سیاسی جوامع اسلامی ادامه پیدا کرده است. منبر رسول خدا(ص) در «مسجد النبی» گواه این حقیقت است.
رسول خدا(ص) فرمود :
«قَوائمُ مِنبَری رَواتِبٌ فی الجنّة؛ پایههای ثابت و استوار منبر من در بهشت الهی استوار است».
«منبری علی تُرعَةٍ مِن تُرَعِ الجنّة؛
منبر من بر کانال و رودخانه ای که شعبه ای از رحمت الهی در بهشت است، استوار می باشد».
پیامبر(ص) در بالای منبر، مطالب مورد نیاز زندگی مردم اعمّ از عبادى، سیاسى، اقتصادى و اخلاقی را به آنان گوشزد میکرد. و بعدها که منبر به عنوان «رسانهای عام» مطرح شد و در مکه، مدینه و مساجد شهرها مورد بهره برداری قرار گرفت، سعی میشد افرادی که دارای اخلاق و ادب شایستهای هستند، در آن جا قرار گیرند و مسلمانان چنانچه فرد نالایق و بداخلاقی را بالای منبر میدیدند، با او برخورد میکردند و تلاش مینمودند تا او را از آن جایگاه رفیع پایین کشند. آنها در حقیقت اخلاق ویژهای را برای «سخنران» قائل بودند و اعتقاد داشتند این «رسانه عمومی» را به هر کس نباید بدهند.
آنچه انکار نشدنی ست ، توجه اسلام به ابزارها و شیوه های تبلیغی در هر دوره است . در صدر اسلام شعر و ادبیات و خطابه موضوعیت داشت، بنا بر این نقش خطیبان ، ادبا و شعرا نقش برجسته ای بوده است. در دوران بعدی مسئله ی کتابت و خلق آثار علمی – معرفتی گامی عظیم بود برای تبلیغ و نشر مفاهیم اسلام و چنانکه در تاریخ آمده است سیر حرکت دانش و علوم اسلامی مرزهای غرب و شرق عالم را در نوردید.
امروزه با گسترش مناسبات اجتماعی و تعدد و تکثر ابزار تبلیغی می طلبد که اندیشمندان علوم اسلامی حرکتی تازه را خلق کرده و با استفاده از ظرفیت های اسلام ، در امر تبلیغ پویا تر باشند .
توجه به انواع رسانه ها و داشتن برنامه و ترسیم نقشۀ راه می تواند یاریگر مبلغین فرهیخته و هنرمندان متعهد و انقلابی باشد . هنرمند انقلابی ، امروز بیش از همیشه باید در عرصۀ رسانه های دیداری – شنیداری وارد شود تا به وسیله ی شیوه های نوین تبلیغ بتواند پیام های انقلاب اسلامی را به مردم برساند.
اگر این امر از سوی جریان های رسانه ای انقلاب ( خصوصا صدا و سیما ) محقق نشود در آینده ای نه چندان دور تلگرام و اینستاگرام و ... برای ما تصمیم می گیرند و عرصۀ تبلیغ دین ، معنویت و اخلاق از دست هنرمندان و مبلغان و متفکران متعهد خارج می شود . ( این خواب برای جامعه ی ایرانی دیده شده است و بخشی از آن محقق شده است )
اما چاره ی کار چیست ؟
شما می توانید راهکارهای زیادی ارائه دهید.
مثل نگارنده که معتقد است یکی از بهترین راهکارها توجه به شیوه های نوین تبلیغ در جهان معاصر و توجه به رسانه ها است .
( در آینده پیرامون شیوه های نوین تبلیغ در جهان معاصر سخن خواهیم گفت ... )
نویسنده: مجتبی طالبی نویسنده و تهیه کننده صدا و سیما مرکز گلستان
مدرس و دبیر پژوهشی گروه فلسفه و عرفان اسلامی جامعه المصطفی العالمیه . واحد گرگان
انتهای پیام/