به گزارش پایگاه خبری تحلیلی قابوس نامه ۵ دلیل اصلی رشد قیمت ماکارونی؛
یارانه هزاران میلیاردی آرد صنعتی:
دولت سالانه ۳۰ هزار میلیارد تومان تنها به گندم و آرد بخش صنعت یارانه میداد که محصولات غذایی مانند ماکارونی، بیسکوییت و انواع شیرینی به قیمت پایین تری دست مردم برسد اما بررسیها نشان داد که نه تنها این یارانه سر سفره مردم نرسید بلکه به صورت قاچاق و یا صادرات محصولات یارانهدار از مرزها خارج می شد.
افزایش قیمت های جهانی:
از سوی دیگر قیمت گندم روز به روز در بازارهای جهانی افزایش مییابد، گزارش بلومبرگ نشان میدهد که در یک سال گذشته نرخ جهانی گندم از ۶۰۹ دلار و ۵۰ سنت به ۱۳۶۳ دلار و ۵۰ سنت یعنی رشدی معادل ۱۲۳ درصد یا بیش از دو برابر داشته است. از آنجایی که دولت گندم را با ارز ۴۲۰۰ تومانی وارد می کند میزان ارز دولتی برای واردات گندم هم دوبرابر باید باشد، یعنی روز به روز ارز یارانه ای که از خزانه دولت بیرون می آید بیشتر می شود.
افزایش قیمت های جهانی پس از درگیری نظامی بین روسیه و اوکراین تشدید شده است، این درگیری ها در تردد کشتیها اختلال ایجاد کرده و امکان بارگیری و تخلیه بار در بندر دریای سیاه که بندر مشترک دو کشور روسیه و اوکراین است میسر نمیشود، این دو کشور ۳۰ درصد تامین غلات جهان را برعهده دارند.
قاچاق آرد صنعتی یارانهای:
تخصیص یارانه در داخل به آرد صنعتی و نیز افزایش ندادن قیمتهای داخل در چند سال اخیر با وجود رشد شدید قیمتهای جهانی موجب شد شکاف زیاد قیمتی با کشورهای دیگر و از جمله همسایگان ایجاد شود، این شکاف قیمتی حداقل ۱۲ هزار تومان در هر کیلو بود، یعنی اگر یک دستگاه خودرو نیسانوانت دو تن قاچاق آرد انجام میداد، حداقل ۲۴ میلیون تومان به جیب قاچاقچی وارد میکرد. سردار سرتیپ اشتری فرمانده نیروی انتظامی چند روز پیش اعلام کرد: سال گذشته بیش از ۳۵۰ هزار تن آرد یارانه ای قاچاق کشف شد که نسبت به مدت مشابه قبل بیش از ۲۰۰۰ درصد افزایش یافته است.
صادرات ماکارونی با آرد یارانهای:
خش مهمی از آرد یارانهدار از طریق صادرات ماکارونی از کشور خارج می شد. صنایع ماکارونی آرد را به یک پنجم قیمت از دولت میخریدند و با تولید ماکارونی به کشورهای دیگر صادر میکردند یعنی این یارانه به سر سفره خارجیها می رفت. محمدرضا مرتضوی، رئیس کانون انجمنهای صنایع غذایی گفته کارخانه ها ماکارونی سالانه ۳۰۰ هزار تن ماکارونی صادر میکنند که همه از همین آردهای یارانه ای درست شدهاند. به گفته وی، بخش صنعت هم آرد یارانهدار میگیرد و هم محصول خود را از جمله بیسکوئیت و انواع شیرینی را به قیمتهای گرانتری در داخل میفروشد و یا به خارج صادر میکند که هر دو به از دست رفتن یارانهها و نیامدن آن به سر سفره ملت منجر می شود. دولت این یارانه را پرداخت میکند که از منافع آن مردم منتفع شوند، در حالی که سود آن فقط به جیب عدهای خاص و یا مصرفکنندگان کشورهای خارجی میرود.
فروش آرد یارانهای به نرخ آزاد:
تفاوت زیادی که بین قیمت آرد یارانهای و نرخ آرد وجود دارد بسیاری از دلالان را وسوسه میکند که این آرد را به نرخ آزاد بفروشند که هم در صنف صنعت و نیز نانوایی کاملا مشهود است. مدیرعامل بنیاد ملی گندمکاران در اینباره میگوید واحدهای نانوایی یک کیسه آرد یارانه ای ۴۰ کیلویی را حدود ۳۵ تا ۳۶ هزار تومان خریداری میکنند، درحالی که در بازار آزاد با نرخ ۶۰۰ هزار تومان خرید و فروش می شود. که البته این موضع در صنف صنعت هم مصداق دارد. فروش به نرخ آزاد خیلی هم دردسر ندارد و آنها با تبانی با کارخانه ها بدون اینکه گندم یارانه دار را بگیرند پول به نرخ آزاد را از آنها دریافت می کنند. مدیر یک کارخانه آرد میگوید نانوایان و یا بخش صنعت که آرد یارانه ای میگیرند، به دو حالت آرد را به ما می فروشند، یا به جای آرد پول به نرخ آزاد از ما میگیرند و یا آرد خود را به ما میدهند و ما پس از تعویض کیسه که ظاهر دولتی دارد، به نرخ آزاد میفروشیم.
گرچه حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی میتواند در کوتاهمدت تبعاتی برای معیشت مردم ایجاد کند، اما در طولانیمدت اثرات پایداری در اقتصاد ملی خواهد داشت که حذف رانت، فساد و جلوگیری از خروج ارز و تک نرخی شدن قیمتها و شفافیت در بازار از جمله آنها است. نکته مهم آن است که حذف ارز ترجیحی باید تدریجی باشد تا اثر آن بر بازار ملایم باشد.
انتهای پیام/