گروه : دانستنی ها /
زونا، عفونت ويروسي دستگاه عصبي مركزي و همان ويروس آبله مرغان است که در افرادي كه سابقاً آبله مرغان نگرفته‌اند و غالباً در بيماراني كه نيازمند سركوب دستگاه ايمني با دارو براي هرگونه بيماري هستند سرايت مي‌كند.
به گزارش قابوس نامه، این بیماری ی تواند در هر سنی رخ دهد، اما در افراد بالای 50 سال شیوع بیشتر دارد و علائمی چون تاول‌هاي قرمز و دردناك که ممکن است در بخش از بدن ظاهر شود را به همراه دارد.
اين تاول‌ها 5-4 روز پس از آغاز علايم اوليه ظاهر مي‌شوند و معمولاً در روي يك نوار پهن پوست قرمز در امتداد مسير رشته‌هاي عصبي حسي در يك ناحيه خاص پوست پديد مي‌آيند.
تاول‌ها را غالباً مي‌توان در ناحيه قفسه سينه ديد كه البته تنها در يك طرف بدن گسترش مي‌يابد.
تب و لرز خفيف ،احساس كسالت ،تهوع، دل‌پيچه يا اسهال خفيف ،درد روي قفسه سينه، صورت، يا درد سوزشي در پوست شكم برحسب ناحيه‌اي كه گرفتار شده است از دیگر علائم ای بیماری است.
علل بروز ویروس زونا
زونا توسط همان ويروس آبله مرغان ايجاد مي‌شود. اين ويروس ممكن است سال‌ها در نخاع به حالت خفته باقي بماند تا زماني كه در اثر يك عامل تحريكي دوباره بيدار شود. اما اين بار ديگر بيماري آبله مرغان ايجاد نمي‌شود، بلکه فرد به بیماری زونا مبتلا می شود.
عوامل افزايش دهنده خطر
• سن بالاي 50 سال
• استرس
• بيماري هوجكين
• وجود يك بيماري كه باعث كاهش مقاومت بدن شده باشد.
• استفاده از داروهاي سركوب‌كننده ايمني يا ضدسرطان
• جراحي يا تاباندن اشعه به نخاع
• لوسمي يا لنفوم
پيشگيري در حال حاضر نمي‌توان از آن پيشگيري به عمل آورد. واكسن‌هاي تحقيقاتي كه براي پيشگيري از آبله مرغان در حال آزمايش هستند نتوانسته‌اند جلوي زونا را بگيرند. البته فرد با يك بار گرفتن زونا، تا آخر عمر در برابر آن ايمن خواهد بود، مگر در موارد نادر.
عواقب مورد انتظار
تاول‌هاي پوستي در عرض 14 تا 21 روز پاك مي‌شوند. البته درد ممكن است تا يك ماه يا بيشتر طول بكشد. با يك بار گرفتن زونا، معمولاً فرد در برابر آن ايمني پيدا مي‌كند، اما تعداد كمي از افراد بوده‌اند كه بيش از يك حمله زونا داشته‌اند.
عوارض احتمالي
• عفونت باكتريايي ثانويه در تاول‌هاي زونا
• درد مزمن، خصوصاً در سالمندان، كه تا ماه‌ها يا سال‌ها در مسير رشته‌هاي حسي محل قبلي وجود تاول‌ها باقي مي‌ماند.
• زخم قرنيه
• عفونت دستگاه عصبي مركزي
اصول كلي درمان
تشخيص معمولاً تا زمان بروز بثور پوستي امكان‌پذير نيست. قبل از آن، علايم ممكن است شبيه آپانديسيت، جمع شدن مايع دور ريه يا ساير بيماري‌ها باشند. ندرتاً آزمايش خون، كشت مايع تاول‌ها، و نمونه‌برداري از پوست انجام مي‌شود.
هدف اصلي درمان عبارت است از تخفيف خارش و درد تا حدامكان، كه براي اين كار معمولاً از داروهاي ماليدني و خوراكي استفاده مي‌شود. دردي كه پس از پاك شدن تاول‌ها باقي مي‌ماند را خيلي مشكل بتوان درمان كرد، و متأسفانه هيچ راه قطعي براي پيشگيري از آن وجود ندارد.
• به هنگام حمام، تاول‌ها را به ملايمت بشوييد.
• روي تاول‌ها و زخم‌ها باند نبنديد.
• در وان آبي بخوابيد كه به آن نشاسته ذرت يا پودر جو دوسر اضافه شده باشد.
ساير روش‌هاي كاهش درد نيز مطرح هستند، اما تأثير هيچ كدام به‌طور قطعي اثبات نشده است. اين روش‌ها عبارتند از؛
• تحريك يا مالش متناوب
• استفاده از جريان الكتريكي در پوست
• گرما
• اسپري سرد
• قطع رشته‌هاي عصبي يا جراحي
داروها
• لوسيون كالامين براي تاول‌ها
• براي درد خفيف مي‌توان از دارويي مثل استامينوفن استفاده كرد.
• در صورت لزوم، ضد دردهاي قوي‌تر مورد استفاده قرار خواهند گرفت.
• داروهاي آرام‌بخش براي مدتي كوتاه
• داروهاي كورتيزوني براي تخفيف درد در موارد شديد
• امكان دارد آسيكلووير (يك نوع داروي ضد ويروسي) تجويز شود.
• در موارد شديد مي‌توان رشته‌هاي عصب حسي را با تزريق ماده بي‌حس كننده بلوك كرد.
فعاليت
محدوديتي براي آن وجود ندارد و باید از قرار گرفتن در معرض باد سرد پرهيز كنيد.
رژيم غذايي
رژيم خاصي توصيه نمي‌شود. در هر حال رژيم بايد مقوي باشد و در صورت توصيه، مكمل ويتاميني نيز بايد دريافت شود.
درچه شرایطی به پرشک مراجعه کنیم؟
• اگر شما يا يكي از اعضاي خانواده‌تان علايم زونا را داريد.
• اگر علي‌رغم درمان، درد غيرقابل تحمل باشد.
• اگر دچار علايم جديد و غير قابل توجيه شده‌ايد. داروهاي مورد استفاده در درمان ممكن است عوارض جانبي به همراه داشته باشند.
مشاور پزشکی دکتر مصطفی بای پزشک اورژانش
انتهای پیام/
اخبار مشابه
نظرات